Page 156 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Mahmûd Buhârî" hazretleri Amasya'ya geldikde kadı-yı mûmâ-ileyh bu tekkeyi binâ ve
meşîhatini hoca-i müşârün-ileyhe i'tâ etmişdir.
Ancak "Sultân Bâyezîd Hân-ı Sânî" hazretlerinin devrinde Halvetîler bu tekkede icrâ-yı
meşîhat ederek hatm-i hâcegânı ibkâ ve âdet-i Halvetiyye'yi icrâ etmişlerdir. "Çelebi Halîfe"
hazretlerinin hulefâsından "eş-Şeyh Hayreddîn Hızır Tokâdî" bu tekkede şeyh olup ba'dehû
"eş-Şeyh Mehmed Efendi", ba'dehû ahfâdından "eş-Şeyh Hızır Efendi" bu tekkede
seccâde-nişîn-i tarîkat-ı Halvetiyye olmuşlardır.
Mu'ahharan "Arpacızâde el-Hâc Osmân Efendi" ve 1097'de ulemâdan "İsmâ'îl Efendi"
ve 1115'de kasr-ı yedinden mahdûmu "Mehmed Efendi" ve 1132'de vefâtıyla sâniyen pederi
"İsmâ'îl Efendi" ve 1137'de hafîdi "es-Seyyid Abdurrahmân Efendi" ve 1140'da vefâtıyla
"Arpacızâde eş-Şeyh Osmân Efendi bin Abdurrahmân Efendi" ve 1151'de vefâtıyla oğulları
"İbrâhim" ve "Abdülgafûr" ve "Abdülhamîd" müştereken tekke şeyhi olmuşlardır.
Ancak bunlar nâ-ehl olduğu münâsebetle "Abdülhamîd"in bir mâh sonra fevtinden
"Hâfız Süleyman Efendi" ve 1166'da "Hâfız İbrâhim"in ref'iyle meşâhîr-i ulemâdan "el-Hâc
Mustafa Efendi" tekke şeyhi olup "Abdülgafûr Efendi" ibkâ edilmiş ve "Hâfız Süleyman
Efendi"nin 1159'da fevtiyle "Abdülkerîm Efendi" ve 1160'da bunun da ref'iyle ulemâdan
"Ahmed Efendi" ve 1193'de [245] kasr-ı yediyle "Abdüsselâm Efendi" ve 1217'de vefâtıyla
küçük mahdûmu "Mehmed Ârif Efendi" ve 1223'de vefâtıyla "Ali Efendi" tekke şeyhi
olmuşlardır.
Diğer şeyh "el-Hâc Mustafa Efendi" 1173'de vefâtıyla mahdûmu "Hâfız Abdullah
Efendi" ve 1179'da bu da fevtiyle gelen "Halîl Çelebi" bir mâh sonra ref' olunarak "Hâfız
Abdullah Efendi"nin oğulları "Hâfız Mehmed, Abdurrahmân" şeyh olmuş ve "Hâfız Mehmed
Efendi"nin 1192'de fevtiyle oğulları "Ahmed ve İbrâhim" ve 1200'de bunların ve 1201'de
amcaları "Hâfız Abdurrahmân Efendi"nin kasr-ı yedlerinden ulemâdan "Zînetzâde es-Seyyid
Ali Efendi"nin mahdûmu "es-Seyyid el-Hâc Ömer Çelebi" ve 1220'de fevtiyle oğulları "Hacı
Yûsufzâde" demekle meşhûr "es-Seyyid Mehmed, Ali, Sâbit, Selîm, Ahmed" Çelebiler tekke
şeyhi olmuşlardır.
Bi'l-âhire birâderlerinin mecmû'-ı hisseleriyle diğer hissedâr olan "Ali Efendi"nin
hisselerine 1241'de mutasarrıf olan esbak Amasya mütesellimi "Hacı Yûsuf Ağazâde es-Seyyid
el-Hâc Ali Ağa" 1244'de maktûl olmakla meşîhat ciheti oğulları "es-Seyyid Abdurrahmân
Eşref, Mehmed Râşid Efendiler"e kalmış ve bunların tarafından meşâhîr-i ulemâdan "Canikli
el-Hâc Mehmed Efendi" ve ba'dehû bunun mahdûmu "el-Hâc Ahmed Efendi" ve bir müddet
müftî-i esbak [246] "Gürcü el-Hâc Osmân Efendi" ibtidâ vekâleten, ba'dehû asâleten icrâ-yı
meşîhat ve hatm-i hâcegân kırâ'at etmişlerdir.
25- "Müftüoğlu Tekkesi": Amasya müftülerinden Tâceddîn Efendizâde Ahmed Efendi
tarafından 1012'de binâ edilmiş olduğu mazbût ise de 1099 harîkında yandığından nerede
olduğuna dâ'ir ma'lûmât yokdur. Bu tekke Halvetîler'e mahsûs olup "Hüdâyî Mahmûd Efendi"
hazretlerinin hulefâsından "eş-Şeyh Ali Efendi" ibtidâ bu tekkeye şeyh olup, irtihâlinde halîfesi
"eş-Şeyh Mustafa Efendi", ba'dehû "eş-Şeyh Ramazân Efendi", ba'dehû "eş-Şeyh Ya'kûb
Efendi" icrâ-yı meşîhat etmişlerdir.
26- "Melik Gâzi Tekkesi": Yörgüç Paşa Câmi-i şerîfi’nin şark-ı şimâlîsinde kâ'in
mezârlığın şarkında olup "Bayrâm Beyzâde Melikü'l-Ümerâ Gâzi İsmâ'îl Bey" tarafından
819'da binâ ve evkâfı tanzîm edilmişdir. Bu zâviye mükerreren harâb ve ma'mûr olup en sonra
"Taşköprülü eş-Şeyh el-Hâc Abdullah Efendi"nin havâss-ı mürîdânından "Kadızâde es-Seyyid
Sünbül Mehmed Efendi" 1241'de müceddeden i'mâr ve yanında bir mescid-i şerîf ihyâ ve orada
icrâ-yı meşîhat ve tevliyet etmiş ve "Sünbül Tekkesi" demekle meşhûr olmuş ve 1271'de
vefâtıyla mahdûmu "es-Seyyid Hâfız Osmân Efendi" mütevellî olduysa da meşîhat "es-Seyyid
Sünbül Efendi"ye münhasır kalmışdır.
27- "Mevlevîhâne": Hükûmet Köprüsü civârında Yeşilırmak [247] sâhilinde olup
Amasya'da ikinci derecede târîhî bir tekkedir. Kuyûd ve evrâk-ı atîkada "Mevlevîhâne-i

143
155