Page 37 - My FlipBook

17

dıştan bir zencirekle çerçevlenmiştir. Hücrenin içerisi doldurularak ortasına sonradan daha

küçük bir niş yerleştirilmiştir. Diğer mihrap ise, batıdaki ayak üzerinde yer almaktadır. Bursa
kemeri şeklinde sonlanan mihrap üç kenarlı nişten ve mukarnaslı kavsaradan oluşmaktadır.

Mukarnaslı kavsara günümüzde yapılan onarımlarla kaldırılmıştır. Divriği Kale Camii ile
Divriği Ulu Camii mihrapları önemli Mengücekli mihraplarındandır. Bunlardan Divriği Kale

Camii (1180) mihrabı düzgün kesme taşla kaplıdır. Hafif taşıntılı bir bordürle çerçevelenmiştir.
Zemine kadar devam eden köşeliklerin arasına yarım daire planlı ve mukarnas kavsaralı mihrap

hücresi yerleştirilmiştir. Köşelerdeki burmalı, silindirik gövdeli sütuncelere oturan bir sivri

kemer kavsarayı ayrıca kuşatmaktadır. Köşelikte kandil ve gülbezekler mihrabın süsleyici
73
unsurlarıdır. Divriği Ulu Cami (1288) mihrabı gerek büyüklüğü gerekse plastik süslemelerin
serbest dağılışıyla diğer mihraplardan ayrılmaktadır. Derinlemesine planlı caminin kıble duvarı
ortasında ve kuzey taç kapısı ekseninde yer almaktadır. Enine dikdörtgen çerçeve dıştan içe

kademelenen ve profillenme yapan altı farklı bordürle oluşturulmuştur. Birincisi düz, ikincisi
"S" profilli, üçüncüsü iri bir kaval silme, dört ve beşincisi üçgen profil oluşturan pahlı ve en

içteki düz silmeler şeklinde sıralanmaktadır. Sivri kemerle kuşatılan mihrap, köşelerden

sütuncelerle sınırlandırılmıştır, yarım daire planlı bir niş ve yarım kubbe kavsaradan ibarettir.
Nişin üst kısmı kavsarayla birlikte süslemenin yoğunlaştığı yerdir. Yatay uzanan kırık hatlı

çizgilerle oluşturulmuş geometrik yüzeylerin içleri palmet ve rumilerle doldurulmuştur.

Kavsarayı ise, simetrik rumi kompozisyonu süslemektedir. Bunun dışında çerçeveye serbest
olarak yerleştirilmiş iri rumiler ve palmetler mihrapta dikkati çekmektedir. Niğde Alaaddin
74
Camii mihrabı, Anadolu Selçuklularına ait zengin tezyinatlı ve büyük boyutlu taş mihrapların
en eski örneğidir. Mihrap hücresi iç içe iki nişten meydana gelmekte olup her iki niş de

mukarnas kavsaralıdır. Dikdörtgen planlı dıştaki nişin yan duvarları küçük mihrabiyelerle bir
taç kapı görünümü kazanmıştır. XIII. yüzyılın ikinci yarısında Anadolu’da çini mozaik
75
mihraplarda artış görülmektedir. Çini mihraplar, mozaik tekniğinde firuze ve patlıcan moru

renklerinde gerçekleştirilmiştir. Çini mihraplar için Konya Alâeddin Camii mihrabı (XIII.
yüzyılın ilk çeyreği) erken bir örnektir. Sadreddin Konevi Camii ve Kölük Camii mihrapları
76
da çini mihrapların başarılı örneklerindendir. Bu dönemde alçı mihrapların sayısı oldukça
77
azdır. Sadece Konya Sakahane Mescidi (XII. yy. ikinci yarısı) ile Konya Sahip Ata Hanikâhı

73 Top, Erken Dönem Osmanlı Mihrapları (XIV-XV. yüzyıl), 23.
74 Bakırer, XIII. ve XIV. Yüzyıllarda Anadolu Mihrapları, 30.
75 Erzincan, “Mihrap”, 30/34.
76 Bakırer, XIII. ve XIV. Yüzyıllarda Anadolu Mihrapları, 31.
77 Erzincan, “Mihrap”, 30/34.